جستاري در مباني تقسيم بندي حد- تعزير در فقه كيفري اسلام

چکیده: در فقه کیفری اسلام تقسیم جرایم به حد و تعزیر اغلب قاعده­ای مسلّم قلمداد می­شود. این تقسیم­بندی همچنین مبنایی برای شماری دیگر از احکام و حتی قواعد جزایی به شمار آمده است. با این حال، این که تقسیم­بندی حد-تعزیر دارای بنیادی عقلانی-عرفی است؛ یا آن که صرفاً از ادلۀ نقلی برداشت شده، کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. این مقاله با واکاوی بنیادهای عقلانی-عرفی قابل­تصور برای این تقسیم­بندی نتیجه می­گیرد که به دشواری می­توان این تقسیم­بندی را بر بنیادی عقلانی-عرفی، مبتنی ساخت. در نتیجه این تقسیم­بندی و شناسایی پاره­ای از مجازات­ها به عنوان حد و احکام و مقررات کاملاً متفاوت برای آن­ها باید مستند به ادلۀ نقلی استواری باشد. بدون چنین ادله­ای نه اصل تقسیم­بندی، و نه شناسایی احکام ویژه برای حد قابل اثبات نخواهد بود.

واژگان کلیدی: حد، تعزیر، مجازات­های ثابت، مجازات­های اسلامی، فقه کیفری اسلام.

 

برای ملاحظه اصل این مقاله نک: مجله تحقیقات حقوقی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی شماره 63، پاییز 1392، صص213-254

 

برچسب‌ها: تعزیر, تقسیم بندی, حد, حقوق کیفری اسلام